I - LỜI GIỚI THIỆU
“Dân ta phải biết sử ta
Cho tường gốc tích nước nhà Việt Nam”.
Trích Lịch sử nước ta - Hồ Chí Minh
Làm thế nào giúp các em hứng thú và say mê tìm hiểu những giá trị cơ bản của văn hóa, truyền thống, đạo lý dân tộc, tinh hoa văn hóa của nhân loại. Lịch sử là một môn học có sứ mệnh thiêng liêng là làm cho quá khứ sống trong hiện tại và tăng thêm sức mạnh cho hiện tại. Nó làm cho mỗi người suy nghĩ, cảm thụ, tự hào về quá khứ, tin tưởng, mơ ước và tích cực đấu tranh cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, góp phần vào sự phát triển tương lai tốt đẹp của dân tộc và nhân loại.
Chúng ta có thể hiểu: Lịch sử là sự kiện trong quá khứ của con người và xã hội loài người, được xác định về mặt không gian và thời gian. Lịch sử được ghi chép một cách khoa học, để lại cho thế hệ sau, khi đọc lên ta sẽ thấy diễn biến xảy ra trong từng giai đoạn, trong từng thời kỳ được phản ánh trước đây.
Đọc lịch sử phát triển loài người, ta biết tiến trình con người sinh ra và sống thành cộng đồng xã hội như thế nào?
Đọc lịch sử thế giới, ta thấy được từng giai đoạn: cổ đại, trung đại, cận đại và hiện đại nó xảy ra như thế nào, con người và xã hội lúc ấy chuyển biến ra sao?
Đọc lịch sử Việt nam, ta thấy từ thời các Vua Hùng dựng nước đến thời Đinh, Lý, Trần , Lê, … đánh đuổi giặc ngoại xâm và tiếp tục xây dựng đất nước,… cho đến thời kỳ đánh Pháp đuổi Mỹ và xây dựng xã hội chủ nghĩa, xã hội đổi mới hiện nay. Mỗi chúng ta nếu có thời gian đọc nhiều sách sử hoặc học tốt môn lịch sử sẽ đem lại nhiều điều bổ ích, nâng cao kiến thức cá nhân, thêm tin yêu vào con người và xã hội loài người nhiều hơn. Tuy nhiên thời gian hiện tại để chúng ta đến với môn lịch sử quá ít thậm chí không có thời gian nghiên cứu về nó.
Thư viện Trường THCS Phúc Thành đã cố gắng tập trung nhiều sách sử có giá trị cao, thiết thực cho việc dạy và học, lập thư mục chuyên đề “Tìm hiểu về nhân vật lịch sử - lịch sử Việt nam và Thế giới” với mục đích giúp thầy cô cùng các em học sinh tìm đọc nhanh chóng dễ dàng, có thể tìm đọc đúng yêu cầu đặt ra.
Góp phần vào việc gìn giữ và tôn vinh những giá trị lịch sử dân tộc. Với mục tiêu đem lại cho bạn đọc những giờ giải lao bổ ích, thú vị. Giúp bạn đọc có tầm nhìn bao quát hơn, hiểu và cảm nhận sâu sắc hơn về lịch sử nước nhà. Tìm hiểu lịch sử thông qua các câu chuyện lưu truyền trong dân gian, hy vọng tái hiện lại phần nào lịch sử dân tộc dưới một góc độ mới, với mong muốn góp thêm tiếng nói tôn vinh lịch sử nước nhà như lời Chủ tịch Hồ Chí Minh đã viết:
"Dân ta phải biết sử ta
Cho tường gốc tích nước nhà Việt Nam"
Để bạn đọc tra tìm tài liệu được thuận lợi Thư viện sắp xếp tài liệu theo tiêu đề mô tả. Mỗi tên sách có ghi đầy đủ tên tác giả, nơi xuất bản, nhà xuất bản, năm xuất bản, số trang, khổ sách, phần tóm tắt, kí hiệu xếp giá và số đăng kí cá biệt để bạn đọc tiện tra cứu.
Thư mục gồm các phần chính sau:
I. Lời giới thiệu
II. Nội dung thư mục
- Giới thiệu những cuốn sách tham khảo lịch sử và nhân vật lịch sử.
III. Bảng tra tên sách
Hy vọng thư mục với nội dung ngắn gọn sẽ giúp thầy cô và các em học sinh tìm đọc về Lịch sử một cách chủ động và hiệu quả nhất.
Xin chân thành cảm ơn!
II - NỘI DUNG
1. Việt Nam sử lược/ Trần Trọng Kim.- H.: Kim Đồng, 2018.- 620tr.; 24cm.
Tóm tắt: Cuốn “Việt Nam sử lược” của học giả Trần Trọng Kim (in lần đầu năm 1920), được coi là bộ sử đầu tiên của nước ta viết bằng chữ quốc ngữ. Dưới ngòi bút mạch lạc và tư duy khách quan của tác giả, với thời gian, Việt Nam sử lược khẳng định được chỗ đứng trong lòng bạn đọc qua nhiều lần tái bản ở các nhà xuất bản khác nhau.
Theo đánh giá chung, Việt Nam sử lược “là cuốn sách lịch sử Việt Nam đầu tiên viết bằng chữ quốc ngữ, hệ thống lại toàn bộ lịch sử nước Việt (cho đến thời Pháp thuộc) và được đánh giá là một trong những cuốn sách sử Việt Nam có phong cách ngắn gọn, súc tích và dễ hiểu”.
STKC
2035
2. Đại cương Lịch sử Việt Nam, Tập II: 1858-1945/ Đinh Xuân Lâm, Nguyễn Văn Khánh, Nguyễn Đình Lễ.- H.: Giáo dục, 2015.- 384tr.; 24cm.
Tóm tắt: Đại cương Lịch sử Việt Nam (Tập II) trình bày một cách hệ thống lịch sử cuộc đấu tranh yêu nước cách mạng của nhân dân ta vì độc lập dân tộc và thống nhất Tổ quốc từ năm 1858 - thực dân Pháp thực hiện chiến tranh xâm lược, đến năm 1945 - cách mạng tháng Tám thành công đã phá tan hai xiềng xích nô lệ Pháp - Nhật, đồng thời lật nhào chế độ quân chủ chuyên chế tồn tại gần ngàn năm.
Cuốn sách phản ánh một cách tương đối toàn diện cuộc đấu tranh của nhân dân ta, không chỉ về mặt chính trị quân sự, mà cả về mặt kinh tế, văn hóa, xã hội, đặc biệt là về mặt kinh tế.
STKC
1924
3. Đại cương Lịch sử Việt Nam, Tập III: 1945-2006/ Lê Mậu Hãn, Trần Bá Đệ, Nguyễn Văn Thư.- H.: Giáo dục, 2011.- 356tr.; 24cm.
Tóm tắt: Cuốn sách gồm 3 phần cơ bản sau:
- Phần Một: Việt Nam trong thời kì kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược và xây dựng nền dân chủ Cộng hòa (1945-1954).
- Phần Hai: Việt Nam trong thời kì xây dựng Miền Bắc và đấu tranh để thống nhất Đất nước (1954-1975).
- Phần Ba: Việt Nam xây dựng Đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa (1975-2006).
STKC
1837
4. Lịch sử Thế giới Cổ đại/ Lương Ninh, Đinh Ngọc Bảo, Đặng Quang Minh,… .- H.: Giáo dục, 2007.- 272tr.; 24cm.
Tóm tắt: Cuốn sách “Lịch Sử Thế giới Cổ đại” giới thiệu cả một thời gian dài lịch sử loài người, từ khi xuất hiện con người trên Trái đất đến tổ chức xã hội đầu tiên của loài người là thị tộc, bộ lạc, đến hết thời Cổ đại.
Sách gồm có 7 chương:
Chương 1: Xã hội nguyên thủy.
Chương 2: Ai Cập cổ đại.
Chương 3: Lưỡng Hà cổ đại.
Chương 4: Ấn Độ cổ đại.
Chương 5: Trung Quốc cổ đại.
Chương 6: Hi Lạp cổ đại.
Chương 7: Rôma cổ đại Và phần Phụ lục.
STKC
1282
5. Lịch sử Thế giới Trung đại/ Nguyễn Gia Phu, Nguyễn Văn Ánh, Đỗ Đình Hãng,… .- H.: Giáo dục, 2007.- 400tr.; 24cm.
Tóm tắt: Các nhà sử học mác - xít cho rằng lịch sử trung đại về cơ bản là lịch sử chế độ phong kiến, một hình thái kinh tế xã hội tiếp theo chế độ chiếm hữu nô lệ, mà niên đại đánh dấu sự kết thúc của chế độ chiếm hữu nô lệ, ở Tây Âu là năm 476, năm đế quốc Tây Rôma diệt vong. Còn sự kiện đánh dấu sự kết thúc thời trung đại và mở đầu cho thời kỳ cận đại là cuộc cách mạng tư sản Anh bắt đầu bùng nổ năm 1642.
Cuốn Lịch sử Thế giới Trung đại được cấu tạo làm hai phần, 17 chương :
Phần thứ nhất : Các nước Tây Âu
Phần thứ hai : Các nước phương Đông
STKC
1283
6. Lịch sử Thế giới Cận đại/ Vũ Dương Ninh, Nguyễn Văn Hồng .- H.: Giáo dục, 2008.- 564tr.; 24cm.
Tóm tắt: Lịch sử Thế giới Cận đại được bắt đầu từ cuộc cách mạng tư sản Anh giữa thế kỉ 17, kết thúc bởi cuộc cách mạng XHCN tháng Mười Nga và chiến tranh thế giới lần thứ I đầu thế kỉ 20. Ngay trong thời kì cận đại cũng khó có được một sự phân định rõ rệt thống nhất chung cho cả phương Tây và phương Đông. Để tiện cho việc học tập của các bạn sách được chia làm hai phần:
Phần 1: Lịch sử thế giới cận đại phương Tây.
Phần 2: Lịch sử thế giới cận đại phương Đông.
Lịch sử thế giới diễn biến theo một thể thống nhất , có mối liện hệ khăng khít giữa các quốc gia, các khu vực và các châu lục.
STKC
1284
7. Giếng ngọc/ Phạm Minh Thảo.- H.: Nxb Từ điển Bách khoa, 2006.- 291tr.; 19cm.
Tóm tắt: “Giếng Ngọc” là tên của một câu chuyện trong tập sách đầu tiên - bộ sách “Kể chuyện Lịch sử Việt Nam”. Chuyện “Mỵ Châu - Trọng Thủy” lưu truyền trong dân gian kể về một “trái tim lầm lỡ để trên đầu”. Câu chuyện vừa có ý phê phán vừa có sự xót xa cảm thông với đoạn kết về cái Giếng Ngọc, nơI Trong Thủy trẫm mình và lời truyền hạt minh châu do loài trai ở biển Đông nuốt máu Mỵ Châu loang trên mặt nước mà thành, đem về rửa ở giếng này thì sắc ngọc càng sáng hơn.
SDD
251
8. Lệ Hải Bà Vương/ Phạm Minh Thảo.- H.: Nxb Từ điển Bách khoa, 2006.- 279tr.; 19cm.
Tóm tắt: “Lệ Hải Bà Vương” là một câu chuyện trong tập sách thứ hai, kể về nữ tướng Triệu Thị Trinh. Sau khi tướng Triệu Quốc Đạt qua đời, các tướng họp nhau lại và phong Triệu Thị lên ngôi nắm quyền tiết chế mệnh lệnh trong quân. Khi cầm quân đánh giặc Triệu Thị đã đạt được nhiều thắng lợi lớn. Trong trận đánh với giặc Ngô, do kế hèn của quân địch Triệu Thị bị lọt vào vòng vây và hy sinh ở tuổi 23.
SDD
236
9. Vua cờ lau/ Phạm Minh Thảo.- H.: Nxb Từ điển Bách khoa, 2006.- 267tr.; 19cm.
Tóm tắt: “Vua cờ lau” là một câu chuyện trong tập sách thứ 3, kể về một nhân vật tài năng sáng suốt hơn người, dũng cảm mưu lược. Một người áo vải, một lần nổi lên dẹp được 12 sứ quân. Rồi dựng nước, dựng kinh đô, đổi niên hiệu, chỉnh ngôi vua. Võ công vang khắp, văn hóa đều đổi mới. Nhân vật ấy là Đinh Bộ Lĩnh. Được suy tôn là Vạn Thắng Vương, ra quân là chiến thắng, đi đến đâu là nơi ấy được dẹp yên.
SDD
233
10. Lời sấm trên cây gạo/ Phạm Minh Thảo.- H.: Nxb Từ điển Bách khoa, 2006.- 435tr.; 19cm.
Tóm tắt: “Lời sấm trên cây gạo” tên của tập thứ tư, kể về lời sấm mà nhân gian cho rằng do nhà sư Vạn Hạnh nghĩ ra để tạo cớ đưa Lý Công Uẩn lên ngôi.
Vị vua triều Lý, Lý Công Uẩn người làng Cổ Pháp, mẹ họ Phạm, sinh ngày 12 tháng Hai năm Giáp Tuất (974). Mẹ chết khi vua mới sinh, được thiền sư Lý Khánh Vân nhận làm con nuôi. Nhờ sự nuôi dạy của lý Khánh Vân và Lý Vạn Hạnh, Lý Công Uẩn văn võ kiêm toàn. Sau khi lên ngôi vua, Lý Công Uẩn chỉnh đốn lại việc cai trị, chia đất nước ra làm 24 lộ. Vua trị vì 18 năm, thọ 55 tuổi.
SDD
245
11. Đức Thánh Trần/ Phạm Minh Thảo.- H.: Nxb Từ điển Bách khoa, 2006.- 418tr.; 19cm.
Tóm tắt: “Đức Thánh Trần” tên gọi tập thứ năm đồng thời cũng là tên của một câu chuyện trong tập sách. Đức Thánh Trần là tên gọi quen thuộc trong dân gian chỉ Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn với ý nghĩa tôn vinh, phong thánh cho người có công với lịch sử dân tộc. Trần Quốc Tuấn, anh hùng dân tộc, nhà quân sự kiệt xuất, một tấm gương yêu nước mẫu mực trong lịch sử Việt Nam. Tổng chỉ huy hai lần chống Nguyên. Con của An sinh vương Trần Liễu, văn võ song toàn. Trần Quốc Tuấn được nhân dân cả nước tôn vinh là “Đức Thánh Trần” và lập đền thờ ở nhiều nơi.
SDD
242
-----------------* Hết *-----------------
III - MỤC LỤC
(BẢNG TRA TÊN SÁCH)
STT
|
TÊN SÁCH
|
TÊN TÁC GIẢ
|
Trang
|
1
|
Lời giới thiệu
|
|
1-2
|
2
|
Nội dung Thư mục
|
|
3
|
3
|
Việt Nam sử lược
|
TRẦN TRỌNG KIM
|
3
|
4
|
Đại cương Lịch sử Việt Nam, Tập II: 1858-1945
|
ĐINH XUÂN LÂM
|
4
|
5
|
Đại cương Lịch sử Việt Nam, Tập III: 1945-2006
|
LÊ MẬU HÃN
|
5
|
6
|
Lịch sử Thế giới Cổ đại
|
LƯƠNG NINH
|
6
|
7
|
Lịch sử Thế giới Trung đại
|
NGUYỄN GIA PHU
|
7
|
8
|
Lịch sử Thế giới Cận đại
|
VŨ DƯƠNG NINH
|
8
|
9
|
Giếng ngọc
|
PHẠM MINH THẢO
|
9
|
10
|
Lệ Hải Bà Vương
|
PHẠM MINH THẢO
|
10
|
11
|
Vua cờ lau
|
PHẠM MINH THẢO
|
11
|
12
|
Lời sấm trên cây gạo
|
PHẠM MINH THẢO
|
12
|
13
|
Đức Thánh Trần
|
PHẠM MINH THẢO
|
13
|
14
|
Mục lục
|
|
14
|